Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde uzun yıllardır Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olarak görev yapan Op. Dr. Himmet Hatiboğlu; 18 Ekim Dünya Menopoz Günü dolayısıyla önemli açıklamalarda bulundu.
Hatiboğlu menopozun bir hastalık olmadığını belirterek; “Kadınların adet kanamasının kesilmesi ve yumurtlamanın sona erdiği evredir. Kadınların yaşlanmasının doğal bir sürecidir. Vücudun normal işleyişinin bir dönemi olan menopoz kesinlikle bir hastalık değildir.
Dünya Sağlık Örgütü menopozu, yumurtalıkların aktivitelerini kaybetmeleri sonucu adet döngüsünün kalıcı olarak kesilmesi olarak tanımlar. Yapılan çalışmalar Türkiye'de ortalama menopoz yaşının 46-52 olduğunu göstermektedir.
Menopoz dönemi Dünya Sağlık Örgütü'nün sınıflamasına göre üç döneme ayrılır.
Premenapoz: İlk adet düzensizliğinin başladığı dönemden menopoza kadar geçen süredir. Bu dönemde yumurtalıkta follikul aktivitesi yavaşlar, adet düzensizleşir. Birkaç ay yada bir kaç yıl sürebilir.
Menopoz: En son adet kanamasının görülmesi ile başlar.
Postmenapoz : Menopozdan yaşlılık dönemine kadar geçen 6-8 yıllık süreyi kapsar. Postmenopoz denilebilmesi için 12 aydır adet görmüyor olmak gerekir.
Oluşum biçimine göre menopoz şöyle sınıflandırılabilir.
-Doğal Menopoz
-Erken menapoz :45 yaşından önce oluşan menopozdur. Radyoterapi, kemoterapi, otoimmün hastalıklar, enfeksiyonlar, kürtaj ve düşükler, aşırı şişmanlık, sık gebelik, hipotroidizm gibi sebeplerden oluşabilir.
-Cerrahi Menopoz: Adet gören bir kadının yumurtalıkları cerrahi olarak çıkarılırsa menopoz gelişir.
Menopoza girmeyi etkileyen faktörler şöyle sıralanabilir.
-Genetik faktörler
-Genital faktörler : Doğurganlık durumu, ilk adet yaşı , doğum kontrol hapı kullanımı gibi.
-Psikolojik Faktörler: Savaş, göç, deprem gibi.
-Fiziki ve çevresel faktörler: Soğuk iklimlerde kadınlar sıcak bölgelere göre daha erken menopoza girer.
-Sigara Kullanımı: Sigara içen kadınlar 1-2 yıl daha erken menopoza girer.
-Genel Sağlık Durumu: Ağır metabolik hastalıklar, enfeksiyonlar, radyoterapi, kemoterapi
-Sosyal Faktörler:
Menopozal dönemde ateş basmaları, aşırı terleme, depresif ruh hali, sinirlilik, nabızda artış, baş ağrısı, unutkanlık, dikkatsizlik, yorgunluk, cinsel istekte azalma görülebilir.
Östrojen hormon azlığı nedeniyle genital organlarda küçülme görülür. İdrar kaçırma, idrar kesesinde sarkma görülebilir. Kabızlık sık görülür.
Menopozla birlikte kolesterol artar, yüksek tansiyon ortaya çıkabilir. Kalp hastalıklarına yakalanma riski artar.
Menopozdaki diğer önemli problem kemik mineral yoğunluğunun azalması sonucu ortaya çıkan Osteoporoz 'dur.
Şişmanlama diğer önemli bir problemdir. Cinsel isteksizlik baş gösterebilir.
Menopoz tanısının erken konulması çok önemlidir. Çünkü yukarıda bahsettiğimiz bulgular ve kayıpların önemli bir kısmı ilk bir iki yılda gerçekleşir. Erken tanı erken tedaviyi sağlar. Gerekli tetkik ve tedavilerle bu dönem daha sağlıklı geçirilebilir.
Menopozdaki bir kadının takip önerileri şöyle sıralanabilir:
1- Yılda bir kez jinekolojik muayene ile:
Mamografi
Smear
Diğer tetkiklerin yapılması
2- Düzenli meme muayenesi
3- Kötü alışkanlıklardan kurtulmak
4- Düzenli egzersiz
5- Düzenli beslenme
Sağlıklı ve huzurlu günler geçirilmesi dileği ile saygılar sunarım.” Dedi.